โรคริดสีดวง คืออาการบวมของหลอดเลือดบริเวณทวารหนัก และมักจะทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับระบบการขับถ่าย หลายคนอาจจะต้องรู้สึกทรมานกับอาการปวด เลือดไหล และอาการคันอย่างรุนแรงที่เกิดจากโรคนี้ ยิ่งโดยเฉพาะเวลาขับถ่าย แต่โชคดีที่โรคนี้สามารถบรรเทาได้ โดยการเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสม บทความนี้จะทำให้ทุกคนได้รู้ว่า เป็นโรคริดสีดวง ควรกินและควรหลีกเลี่ยง อาหาร อะไร
เป็นโรคริดสีดวง การเลือกรับประทาน อาหาร สำคัญอย่างไร
โรคริดสีดวงนั้น เป็นโรคที่เกิดจากการเพิ่มขึ้นของความดันภายในช่วงลำไส้ตรงส่วนล่าง ความดันที่เพิ่มขึ้นนี้อาจจะมีสามารถมาจาก
- การเบ่งอุจจาระแรงเกินไป
- การนั่งแช่เป็นเวลานาน ๆ ในห้องน้ำ
- อาการท้องผูกหรือท้องเสียเรื้อรัง
- การมีภาวะน้ำหนักเกิน
- การตั้งครรภ์
- การมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก
- การยกของหนักเป็นประจำ
- การรับประทานอาหารที่มีใยอาหารน้อย
ใยอาหารนั้นเป็นปัจจัยสำคัญในการรักษาและป้องกันโรคริดสีดวงทวาร เนื่องจากใยอาหารมีส่วนช่วยทำให้อุจจาระนิ่มขึ้น ทำให้ง่ายต่อการขับถ่าย ไม่ต้องออกแรงเบ่งอุจจาระมาก ทั้งยังไม่ทำให้เกิดอาการท้องผูก ทำให้ไม่จำเป็นต้องนั่งแช่อยู่ในห้องน้ำเป็นเวลานาน
เพียงแค่คุณรับประทานอาหารอย่างเหมาะสม ก็จะลดปัจจัยเสี่ยงที่เป็นสาเหตุของการเกิดโรคริดสีดวงไปได้มากกว่าครึ่ง ดังนั้นการเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสม มีใยอาหารสูง จึงถือได้ว่าเป็นส่วนสำคัญ ที่จะช่วยป้องกันเราจะโรคริดสีดวง และช่วยบรรเทาอาการของโรคริดสีดวงให้หายไวขึ้น
อาหารที่ควรกิน หากคุณเป็นโรคริดสีดวง
สิ่งสำคัญในการรักษาโรคริดสีดวง คือการขับถ่ายอย่างมีคุณภาพ ใยอาหารนั้นถือเป็นปัจจัยหลักที่จะช่วยในการขับถ่ายของคุณ ดังนั้น ทางที่ดีที่สุดจึงควรเลือกรับประทานอาหารที่มีใยอาหารสูง นอกจากนี้ก็ควรจะดื่มน้ำให้เพียงพอในแต่ละวัน เพราะจะช่วยให้อุจจาระนิ่มขึ้น สามารถขับถ่ายได้ง่ายขึ้น และช่วยบรรเทาอาการของโรคริดสีดวงได้ โดยตัวอย่างของอาหารที่มีใยอาหารสูง มีดังต่อไปนี้
- ธัญพืชเต็มเมล็ด คุณควรหลีกเลี่ยงแป้งขาวที่ผ่านการขัดสีแล้ว และหันมารับประทานธัญพืชเต็มเมล็ด และแป้งที่ยังไม่ผ่านการขัดสี เช่น โฮลวีท ข้าวกล้อง ข้าวบาร์เล่ย์ หรือข้าวโอ๊ต เนื่องจากธัญพืชเต็มเมล็ดเหล่านี้จะประกอบไปด้วยรำข้าวและจมูกข้าว ที่อุดมไปด้วยใยอาหาร โดยเฉพาะใยอาหารที่อยู่ในข้าวโอ๊ตและข้าวบาร์เล่ย์นั้น จะเป็นใยอาหารที่สามารถละลายน้ำได้
- พืชตระกูลถั่วต่าง ๆ พืชที่อยู่ในตระกูลถั่ว เช่น ถั่วเขียว ถั่วลันเตา ถั่วดำ ถั่วเหลือง หรือถั่วฝักยาว ต่างก็ให้ใยอาหารสูงด้วยกันทั้งนั้น การรับประทานถั่วเหล่านี้เพียงแค่ ½ ถ้วย ก็สามารถให้ใยอาหารมากถึง 1 ใน 3 ของปริมาณใยอาหารที่ร่างกายต้องการในแต่ละวัน ขึ้นอยู่กับประเภทของถั่วที่เลือกรับประทาน นอกจากนี้ถั่วเหล่านี้ยังมีแคลอรี่ต่ำ หารับประทานง่าย และมีหลากหลายประเภทให้เลือกสรร
- ผักตระกูลกระหล่ำต่าง ๆ เช่น บร็อคโคลี่ กระหล่ำดอก กระหล่ำปลี ผักกาดขาว และผักคะน้า ผักเหล่านี้มีคุณสมบัติต่อต้านมะเร็ง ทั้งยังเป็นแหล่งสำคัญของเส้นใยอาหารที่ไม่ละลายน้ำ การรับประทานบร็อคโคลี่สด 76 กรัม อาจให้ใยอาหารได้มากถึง 2 กรัม ใยอาหารเหล่านี้จะช่วยในเรื่องของการขับถ่าย และเพิ่มการทำงานของระบบย่อยอาหารได้
- ผักจำพวกหัวต่าง ๆ พืชจำพวกหัว เช่น มันเทศ หัวไชเท้า บีท แครอท และมันฝรั่ง เป็นผักที่อุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ และใยอาหารที่ดีต่อระบบทางเดินอาหาร ใยอาหารของพืชเหล่านี้ส่วนใหญ่แล้วมักจะอยู่ในเปลือก ดังนั้นจึงควรรับประทานผักจำพวกหัวโดยไม่ต้องปอกเปลือก มันฝรั่งจะประกอบไปด้วยคาร์โบไฮเดรตประเภท แป้งที่ทนต่อการย่อย (resistant starch) แป้งเหล่านี้จะมีประโยชน์ต่อเชื้อแบคทีเรียที่มีประโยชน์ในลำไส้ ช่วยเพิ่มการทำงานของระบบย่อยอาหารให้ดีขึ้น
อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง หากคุณเป็นโรคริดสีดวง
อาหารที่ผู้ป่วยโรคริดสีดวงควรหลีกเลี่ยง ก็คือเหล่าบรรดาอาหารที่มีใยอาหารน้อย และอาหารที่อาจทำให้เกิดอาการท้องผูกได้ เพราะอาการท้องผูกนั้นอาจทำให้อาการของโรคริดสีดวงรุนแรงขึ้นกว่าเดิมได้ ตัวอย่างของอาหารที่ผู้ป่วยโรคริดสีดวงควรหลีกเลี่ยง มีดังต่อไปนี้
- ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากนม ไม่ว่าจะเป็น นม ชีส เนย และอื่น ๆ
- อาหารจำพวกแป้งขัดสี เช่น ขนมปังขาว พาสต้า บะหมี่ และข้าวสวย แป้งที่ผ่านการขัดสีแล้วจะไม่มีส่วนของรำ และจมูกข้าวในเมล็ดธัญพืช ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของใยอาหาร แป้งที่ขัดสีแล้วจึงมีใยอาหารน้อยกว่าแป้งไม่ผ่านการขัดสี
- เนื้อแดง ผู้ป่วยโรคริดสีดวงควรหลีกเลี่ยงการรับประทานเนื้อแดง เนื่องจากเนื้อประเภทนี้จะย่อยยาก ทั้งยังมีใยอาหารน้อย ทำให้มีโอกาสที่จะเกิดอาการท้องผูกได้หากรับประทานเข้าไป
- เนื้อแปรรูป เช่น ไส้กรอก แฮม เบคอน โบโลน่า และผลิตภัณฑ์เนื้อแปรรูปอื่นๆ เนื่องจากอาหารประเภทนี้จะมีใยอาหารน้อย ทั้งยังมีโซเดียมสูง อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอาการท้องผูก และนำไปสู่โรคริดสีดวงได้
- อาหารทอดต่าง ๆ อาหารจำพวกทอดต่างๆ นั้นนอกจากจะมีไขมันและคอเลสเตอรอลสูงแล้ว ยังยากต่อการย่อยอาหารอีกด้วย อาหารเค็มจัดคุณควรระมัดระวังปริมาณการบริโภคเกลือเนื่องจากการรับประทานเกลือมากเกินไปอาจทำให้ร่างกายของคุณขาดน้ำ ทำให้ความดันในหลอดเลือดมากขึ้น ความดันที่เพิ่มขึ้นนี้อาจส่งผลกระทบต่อโรคริดสีดวงได้
- อาหารรสเผ็ด การรับประทานอาหารรสเผ็ดอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองสำหรับผู้ป่วยโรคริดสีดวง และอาจเพิ่มอาการปวดขณะขับถ่ายมากขึ้น
- เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน โดยเฉพาะกาแฟ อาจทำให้อุจจาระของคุณแข็งขึ้น ทำให้ขับถ่ายได้ยากขึ้น และอาจนำไปสู่อาการท้องผูกได้
- เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เช่นเดียวกันกับเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน แอลกอฮอล์สามารถทำให้อุจจาระแข็งขึ้น และขับถ่ายได้ยากขึ้นเช่นกัน