แม้ว่าโรคมะเร็งจะยังเป็นโรคที่ทางการแพทย์ยังไม่สามารถสรุปสาเหตุที่ชัดเจนได้ เพียงแต่คาดคะเนถึงปัจจัยเสี่ยงที่ก่อมะเร็งในร่างกายของมนุษย์ได้เท่านั้น แต่เป็นที่ยอมรับกันในวงกว้างว่า ปัจจัยเสี่ยงต่อมะเร็งที่ชัดเจนที่สุด หนีไม่พ้น เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และบุหรี่
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งต่างๆ ดังนี้
เหล้า-บุหรี่ เสี่ยง “มะเร็ง” อะไรบ้าง?
-
มะเร็งช่องปาก ลำคอ กล่องเสียง และหลอดอาหาร
อวัยวะเหล่านี้เป็นอวัยวะที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงกัน หากมีการสูบบุหรี่ร่วมด้วยจะเป็นการเพิ่มความเสี่ยงได้มากกว่าการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือสูบบุหรี่เพียงอย่างเดียว เพราะแอลกอฮอล์จะเป็นตัวนำสารเคมีในยาสูบให้เข้าสู่เซลล์ในช่องปาก ลำคอ และหลอดอาหารได้มากขึ้นกว่าปกติ ทั้งยังยับยั้งการซ่อมแซม DNA ในเซลล์ที่เกิดความเสียหากเนื่องจากสารเคมีในยาสูบอีกด้วย
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานอาจทำให้ตับเกิดความเสียหาย นำไปสู่การอักเสบและเกิดแผลในตับได้ ซึ่งสิ่งนี้เองที่เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งตับให้สูงขึ้น การหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ถือเป็นปัจจัยเสี่งที่เราสามารถควบคุมได้ง่ายเพื่อช่วยรักษาสุขภาพตับของเรา
-
มะเร็งลำไส้ และไส้ตรง
การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรงได้ทั้งในผู้หญิงและผู้ชาย แต่มีโอกาสเพิ่มความเสี่ยงในผู้ชายได้สูงกว่า และหากมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ก่อนอายุ 60 ปี มีประวัติลำไส้แปรปรวน ท้องผูกเป็นเวลานานติดต่อกัน รวมถึงสูบบุหรี่ ความอ้วนและการไม่ออกกำลังกาย เหล่านี้จะเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งลำไส้มากขึ้น
สำหรับผู้หญิงแม้จะดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพียงเล็กน้อยต่อสัปดาห์ ก็สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งเต้านมได้ เนื่องจากแอลกอฮอล์จะไปกระตุ้นระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนในร่างกายให้เพิ่มขึ้น ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้หญิงที่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งเต้านม หรือตรวจพบการกลายพันธุ์ของยีน BRCA ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยที่อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งเต้านมได้สูงถึง 80%
-
มะเร็งปอด
การสูบบุหรี่ถือเป็นปัจจัยหลักที่เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งปอด และยังรวมถึงอายุที่เพิ่มขึ้นและการสัมผัสมลภาวะต่างๆ เช่น แร่ใยหิน ก๊าซเรดอน ควันธูป เป็นต้น หากมีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งปอดก็อาจมีความเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไป เพราะเกิดจากความผิดปกติของยีนที่ถ่ายทอดกันในครอบครัวแม้ไม่สูบบุหรี่ก็ตาม
ยิ่งดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่มากเท่าไร โอกาสเสี่ยงเป็นมะเร็งก็มีสูงเท่านั้น นอกจากความเสี่ยงที่เกิดจากพฤติกรรมแล้ว ยังมีความเสี่ยงที่เกิดจากความผิดปกติทางพันธุกรรมด้วย
“หากคุณเป็นอีก 1 คนที่มีพฤติกรรมเสี่ยง และมีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็ง” สามารถเข้ารับการตรวจยีนเพื่อประเมินความเสี่ยงทางพันธุกรรม หาการกลายพันธุ์ของยีนที่ก่อให้เกิดมะเร็ง เช่น มะเร็งทางเดินอาหาร มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ และมะเร็งเต้านมได้ ที่โรงพยาบาลใกล้บ้าน