ประโยชน์ของมะนาว เปรี้ยวจี๊ด เปี่ยมสรรพคุณ

ประโยชน์ของมะนาวนั้นมีมากมายไม่แพ้รสชาติที่เปรี้ยวปรี๊ด จี๊ดจ๊าด ซึ่งอยู่คู่คนไทยมานับตั้งแต่โบราณ

          เชื่อว่าหลาย ๆ คนคงจะชอบทานรสเปรี้ยวอย่างแน่นอน ซึ่งรสชาติเปรี้ยวเหล่านั้นก็มาจาก หลาย ๆ ที่มา เช่น มะขามเปียก มะกรูด กรดมะนาว น้ำส้มสายชู เป็นต้น แต่คงจะปฏิเสธไม่ได้ว่ารสชาติเปรี้ยวที่โดนใจคนไทยมากที่สุดนั้นก็คือรสชาติเปรี้ยวจากมะนาว ซึ่งนอกจากมะนาวจะให้รสชาติที่โดนใจคนมากมายแล้ว เจ้ามะนาวลูกกลม ๆ นี้ยังมีสรรพคุณทางยาและมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมายวันนี้กระปุกดอทคอมจะขอพาทุกคนไปรู้จักกับประโยชน์ของมะนาวให้มากขึ้นกันนะคะ

มะนาวและความเป็นมา
          มะนาว มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Lime และมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Citrus Aurantifolia Swingle หรือ Citrus Aurantifolia Swing เป็นพืชที่มีต้นกำเนิดอยู่แถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ซึ่งเป็นผู้ที่เรียนรู้การใช้มะนาวเป็นอย่างดีรวมทั้งประเทศไทยด้วย มะนาวเป็นพืชที่ออกผลตลอดทั้งปี แต่ในช่วงหน้าแล้งจะออกผลน้อยกว่าปกติ
มะนาวเป็นพืชเศรษฐกิจที่ทำรายได้ให้กับประเทศได้มากมายในแต่ละปี เพราะมะนาวนั้นสามารถนำไปปรุงอาหารได้มากมายและยังสามารถนำมาเป็นเครื่องดื่ม หรือนำไปเป็นส่วนประกอบในเครื่องดื่มต่าง ๆ ได้

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของมะนาว
          มะนาวมีลักษณะเป็นไม้พุ่ม สูง 2-4 เมตร กิ่งอ่อนมีหนามแหลม เปลือกต้นเรียบ สีน้ำตาลปนเทา มีใบย่อยใบเดียว ลักษณะใบเป็นรูปไข่หรือรูปรียาว กว้าง 3-5 ซม. และยาว 4-8 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบมน มีปีกแคบ ๆ ขอบใบหยัก แผ่นใบมีต่อมน้ำมันกระจายอยู่ตามผิวใบ ออกดอกเป็นช่อสั้น 5-7 ดอก หรือออกดอกเดี่ยวตามซอกใบ ดอกมีสีขาว กลีบดอกมี 4-5 กลีบ หลุดร่วงง่าย ผลมีรูปทรงกลม ผิวเรียบเกลี้ยง ผลอ่อนสีเขียวเข้ม พอแก่เป็นสีเหลือง มีรสเปรี้ยว เมล็ดกลมรี สีขาว มี 10-15 เมล็ด 

มะนาว สรรพคุณอันน่าอัศจรรย์
          รู้หรือไม่ว่ามะนาวถือเป็นยาอายุวัฒนะชนิดหนึ่ง เพราะมะนาวเป็นพืชที่มีคุณประโยชน์แทบทุกส่วน ไม่ว่าจะเป็นราก ใบ ดอก เมล็ด เปลือกของผลมะนาว หรือแม้แต่น้ำมะนาว ต่างก็มีสรรพคุณทางยามากมายจนน่าอัศจรรย์ นอกจากนี้ยังช่วยดูแลผิวพรรณให้ผุดผ่อง ใช้ทำความสะอาดเครื่องเรือนและ แถมยังช่วยเจริญอาหารอีกด้วย
มะนาวกับสรรพคุณทางยา
มะนาวถือเป็นพืชที่ดีต่อสุขภาพอย่างแท้จริง เพราะมะนาวมีส่วนช่วยในรักษาโรคและอาการต่าง ๆ ได้มากมาย เช่น ช่วยบรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ ช่วยแก้อาเจียนอันเนื่องมาจากความผิดปกติของธาตุในร่างกาย รักษาอาการลมเงียบ รักษาอาการตาแดง ช่วยบรรเทาอาการไข้           นอกจากนี้ยังมีวิตามินซีสูง ช่วยในการรักษาอาการเลือดออกตามไรฟันหรือโรคลักปิดลักเปิด ช่วยบรรเทาอาการไอและขับเสมหะ บรรเทาอาการต่อมทอนซิลอักเสบ ลดอาการเหงือกบวม เพราะมีวิตามินซีสูง มะนาวยังช่วยขับพยาธิและรักษาอาการท้องผูก ท้องอืด ปวดท้อง ท้องแน่น ท้องเฟ้อ รักษาอาการอาการโรคกระเพาะ ท้องร่วง แก้อาการบิด รักษาอาการปัสสาวะกระปริบกระปรอยหรือขัดเบา ช่วยฟอกและบำรุงโลหิตรักษาอาการโลหิตจาง แก้โรคเหน็บชา และยังช่วยรักษาอาการปวดข้อได้

          มะนาวเป็นพืชที่มีกรดซึ่งดีต่อร่างกายอยู่เป็นส่วนประกอบ ภายในน้ำมะนาวนั้นมี กรดซิตริค (Citric Acid) กรดมาลิค (Malic Acid) และกรดแอสคอร์บิก (Ascorbic Acid) ซึ่งกรดซิตริคนั้นช่วยในการขจัดแคลเซียมที่สะสมอยู่ในหลอดเลือดแดง ตับอ่อน และช่วยในการสลายนิ่วในไต้ได้ และยังช่วยในการขจัดล้างสารพิษโดยการกระตุ้นด้วยเอนไซม์ธรรมชาติ ซึ่งช่วยบำรุงให้ผิวพรรณดีขึ้น

          มะนาวนั้นอุดมไปด้วยสารฟลาโวนอยด์ ซึ่งสารฟลาโวนอยด์นั้น ไม่เพียงแต่ช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพของวิตามินซี แต่ยังช่วยในการควมคุมระบบความดันโลหิตและช่วยลดอาการอักเสบได้อีกด้วย นอกจากนี้ในมะนาวยังมีสารลิโมนอยด์และโมดิฟายด์ ซิตรัส เพคติน ซึ่งปรากฎในการศึกษาครั้งล่าสุดว่าช่วยในการหยุดยั้งการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง, ชะลอการเจริญเติบโตและทำให้เซลล์มะเร็งนั้นตายในที่สุด ซึ่งถือว่าช่วยในการรักษามะเร็งได้ส่วนหนึ่งด้วย

ทั้งนี้ ข้อมูลจากเว็บไซต์โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ ระบุถึงสรรพคุณส่วนต่าง ๆ ของมะนาวดังนี้

– น้ำมะนาว : แก้โรคลักปิดลักเปิด (เลือดออกตามไรฟัน) ทำอาหาร ขับเสมหะ ฟอกโลหิต ทำให้ผิวนุ่มนวล แก้ซาง บำรุงเสียง บำรุงโลหิต ขับระดู แก้เล็บขบ แก้ขาลาย จิบแก้ไอ ดับกลิ่นเหล้า ฆ่าพยาธิในท้อง รักษาผม ขับลม รักษาลมพิษ แก้ริดสีดวง แก้ระดูขาว แก้พิษยางน่อง แก้ไข้ แก้ไข้กาฬ แก้ฝี แก้ปวด แก้อักเสบ

– ราก : กระทุ้งพิษไข้ ถอนพิษสำแดง แก้สติหลงลืม แก้ไข้ แก้ไข้กาฬ แก้ฝี แก้ปวด แก้อักเสบ ถอนพิษไข้ กลับไข้ซ้ำ

– ใบ : ฟอกโลหิต แก้ตับทรุด

– ดอก : แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อและปวดท้อง แก้อาการคลื่นไส้ อาเจียน (เกิดจากธาตุไม่ปกติ ) แก้ไอ ขับเสมหะ

– ผล : แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อและปวดท้อง ทาแก้ผิวแห้งตกสะเก็ด แก้สิวฝ้า แก้ส้นเท้าแตก แก้ไอ รักษาแผลจากแมลงมีพิษ

– เมล็ด : แก้พิษตานซาง แก้หายใจขัด แก้ไข้ขับเสมหะ แก้พิษฝีภายใน

คุณค่าทางโภชนาการของมะนาว

ข้อมูลจากกระทรวงเกษตรฯ ของสหรัฐอเมริกา (USDA) ระบุว่า ในมะนาวดิบ 1 ผล ปริมาณ 100 กรัม มีคุณค่าทางโภชนาการที่สำคัญ ดังนี้

          – น้ำ 88.26 กรัม
          – พลังงาน 30 แคลอรี่
          – โปรตีน 0.70 กรัม
          – ไขมัน 0.20 กรัม
          – คาร์โบไฮเดรต 10.54 กรัม
          – ไฟเบอร์ 2.8 กรัม
          – น้ำตาล 1.69 กรัม
          – แคลเซียม 33 มิลลิกรัม
          – แมกนีเซียม 6 มิลลิกรัม
          – ฟอสฟอรัส 18 มิลลิกรัม
          – โพแทสเซียม 102 มิลลิกรัม
          – โซเดียม 2 มิลลิกรัม
          – วิตามินซี 29.1 มิลลิกรัม
          – วิตามินเอ 50 IU

มะนาวกับการลดความอ้วน

          เชื่อหรือไม่ว่า มะนาวสามารถช่วยในการลดความอ้วนได้ในทางอ้อม เพราะมะนาวมีกรดต่าง ๆ ซึ่งช่วยในการสลายไขมัน นอกจากนี้มะนาวยังมีวิตามินซีสูง เมื่อได้รับเข้าไปในปริมาณที่พอเหมาะก็จะทำให้ไขมันในร่างกายลดลง ระดับไตรกลีเซอไรด์จะเป็นปกติ ไขมันเลวจะลดลงและช่วยให้ไขมันดีเพิ่มขึ้นอีกด้วย

สูตรน้ำมะนาวลดความอ้วน

ส่วนผสม มะนาว 1 ผล, น้ำตาลทรายแดง หรือน้ำผึ้ง 2 ช้อนชา, เกลือป่นปลายช้อนชา, น้ำอุ่น หรือน้ำอุณหภูมิปกติ 1 แก้ว

 วิธีทำ ชงน้ำผึ้งหรือน้ำตาลทรายแดงกับเกลือในน้ำอุ่นจนละลาย ทิ้งไว้สักครู่ให้น้ำอุณหภูมิปรกติ แล้วบีบน้ำมะนาว 1 ผล เพราะหากน้ำยังร้อน ความร้อนก็จะทำลายวิตามินซีในมะนาว คนแล้วรีบดื่มให้หมด ควรดื่มก่อนนอนสัก 15-20 นาที

          การดื่มน้ำมะนาวก่อนนอนนั้นจะทำให้ร่างกายจะได้วิตามินซี แม้มะนาวว่าจะมีกรดซิตริก กรดมาลิค แต่เมื่อผ่านกระบวนการย่อยของร่างกายจะแปรสภาพเป็นด่างที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ถ้าดื่มทุกวันเป็นประจำ ร่างกายจะแข็งแรงสุขภาพโดยรวมจะดีขึ้น ไม่เป็นหวัดง่าย กระดูกแข็งแรง และทำให้ผอมลงอีกด้วย

มะนาวกับความงาม

          มะนาวถูกใช้ในการรักษาผิวพรรณมานานตั้งแต่สมัยโบราณ นอกจากจะใช้เพื่อบำรุงผิวพรรณแล้ว ยังช่วยในการรักษาโรคผิวหนังบางชนิดอีกด้วย เพราะมะนาวอุดมไปด้วยวิตามินซีซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระสาเหตุของริ้วรอยและช่วยให้ผิวกระชับเต่งตึงดูอ่อนเยาว์กว่าวัยค่ะ

สิวหายเกลี้ยงด้วยมะนาว

ส่วนผสม มะนาว 1 ช้อนชา, ไข่ขาว 1 ช้อนชา

วิธีทำ นำไข่ขาวผสมกับน้ำมะนาวแล้วตีจนเป็นเนื้อเดียวกัน จากนั้นแต้มลงที่บริเวณตุ่มสิวทิ้งไว้ 30 นาที ล้างออกด้วยโฟมหรือเจลล้างหน้าสูตรอ่อนโยน

เล็บสวยด้วยน้ำมะนาว

          น้ำมะนาวสามารถใช้ในการบำรุงเล็บเพื่อให้เล็บเราสวยและแข็งแรงได้ โดยการฝานมะนาวพร้อมเปลือกออกเป็นซีก ๆ แล้วเอามาขัด ๆ ถู ๆ ตามเล็บมือเล็บเท้าเพื่อเป็นการ ทำความสะอาด โดยถูไปตั้งแต่ผิวเล็บ ตลอดจนทุกซอกทุกมุมของเล็บ สูตรนี้สามารถทำได้บ่อย ๆ เพราะเล็บเป็นเซลล์ที่ตายแล้ว ดังนั้นจะไม่มีอาการแพ้แน่นอน ใครที่อยากมีเล็บสวย ๆ ก็ลองเอาไปทำได้นะคะ

ผมนุ่มสลวยไร้รังแคด้วยมะนาว

ส่วนผสม น้ำมะนาว 8 ช้อนโต๊ะ, น้ำเปล่า 1/2 ถ้วย

วิธีทำ นำน้ำมะนาวผสมกับน้ำเปล่า แล้วคนให้เข้ากัน จากนั้นนวดลงบนศีรษะตั้งแต่หนังศีรษะ จนถึงปลายผม ทิ้งเอาไว้ 2-3 ชั่วโมง แล้วล้างออก จะช่วยล้างรังแคเหนียว ๆ ที่ติดอยู่บนหนังศีรษะออกได้ และทำให้ผมนุ่มสลวยอีกด้วย

พอกผิวกายด้วยน้ำมะนาว

ส่วนผสม มะนาว 1 ผล, ดินสอพอง 5 – 6 เม็ด

วิธีทำ นำดินสอพองที่เตรียมไว้มาบดให้ละเอียด แล้วบีบน้ำมะนาวลงในภาชนะที่ใส่ดินสอพองบด แต่ควรระวังอย่าให้เหลวจนเกินไป ล้างร่างกายให้สะอาด แล้วเช็ดตัวให้พอหมาด ๆ จากนั้นนำดินสอพองที่ผสมเอาไว้พอกลงตามร่างกายให้ทั่วแล้วทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที จึงล้างออกด้วยน้ำอุ่นแล้วตามด้วยน้ำเย็นอีกครั้ง

ผิวสวยใสได้ด้วยมะนาว

ส่วนผสม มะนาว 1 ช้อนชา, น้ำมันมะกอก 1 ช้อนชา, เกลือ ½ ช้อนชา

วิธีทำ นำเกลือมาผสมกับน้ำมันมะกอก ให้พอหนืด ๆ แล้วเติมน้ำมะนาวลงไปให้พอเข้มข้น คนให้เข้ากัน แล้วนำมาสครับผิว เกลือจะทำหน้าที่ลอกผิวหนังที่ตายแล้วและทำความสะอาดผิวได้เป็นอย่างดี ส่วนน้ำมะกอกทำให้ผิวเกิดความชุ่มชื่น และน้ำมะนาวจะช่วยผิวกระจ่างใสขึ้น แต่ไม่ควรผสมมะนาวเยอะเกินไปเพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคืองเพราะฤทธิ์มะนาวที่เป็นกรดได้

          นอกจากนี้ มะนาวยังช่วยกำจัดผิวมันได้อีกด้วยเพียงนำก้านสำลีชุบกับน้ำมะนาวเช็ดให้ทั่วใบหน้าก่อนนอน จากนั้นทิ้งเอาไว้ 1 คืน แล้วล้างออกในตอนเช้า ก็จะช่วยทำให้ผิวไม่มันค่ะ

ประโยชน์ของน้ำมะนาว

น้ำมะนาวนอกจากจะใช้ในการปรุงอาหารและผสมในเครื่องดื่มแล้ว น้ำมะนาวยังมีสรรพคุณช่วยบำรุงสุขภาพต่าง ๆ อีกด้วย

สูตรล้างพิษด้วย น้ำอุ่นผสมน้ำมะนาว

ส่วนผสม น้ำดื่ม 2 ลิตร, มะนาว 4 ลูก, เกลือป่น 2 ช้อนชา (ห้ามใช้เกลือไอโอดีน)

วิธีทำ ผสมน้ำดื่มกับน้ำมะนาวและเกลือ แล้วค่อย ๆ ดื่มไปเรื่อย ๆ โดยมะนาวจะไปกระตุ้นให้ลำไส้ทำงาน ส่วนเกลือก็จะช่วยอุ้มน้ำไว้ไม่ให้ถูกร่างกายดูดซึมไปหมด และหลังจากดื่มน้ำมะนาวประมาณ 10-20 นาที จะเกิดอาการถ่ายท้อง เมื่อถ่ายท้องเสร็จแล้วสามารถทานอาหารได้ตามปกติ ควรทำอย่างน้อยเป็นประจำสัปดาห์ละ 2 ครั้ง จะทำให้ระบบขับถ่ายดีขึ้น และสามารถช่วยในการลดน้ำหนักอีกด้วย

สูตรน้ำผึ้งผสมมะนาว

          น้ำผึ้งผสมมะนาวมีสรรพคุณในการช่วยบำรุงสุขภาพมากมาย ทั้งการช่วยบำรุงร่างกายสำหรับผู้ป่วยในระยะพักฟื้นและผู้ที่มีร่างกายอ่อน เพลีย การรักษาอาการเจ็บคอ หรือแม้แต่การรักษาแผลในกระเพาะอาหารอีกด้วย

ส่วนผสม น้ำผึ้ง 1/3 ถ้วย, น้ำอุ่นสำหรับละลาย น้ำผึ้ง 1/3 ถ้วย, น้ำมะนาวคั้น 1/3 ถ้วย, น้ำเย็นจัด สำหรับผสม 2 ถ้วย

วิธีทำ นำน้ำมะนาวผสมกับน้ำผึ้งและน้ำอุ่นให้เข้ากัน แล้วนำไปผสมกับน้ำเย็นจัด จากนั้นอาจจะใส่น้ำแข็งเพิ่มหรือแช่ตู้เย็นเก็บไว้ดื่ม สามารถดื่มได้เรื่อย ๆ ตลอดทั้งวัน

ความเชื่อผิด ๆ มะนาวโซดารักษามะเร็งไม่ได้นะ !

          มีความเชื่อว่าน้ำมะนาวผสมโซดานั้นสามารถช่วยรักษาโรคมะเร็งได้ ซึ่ง นายแพทย์กฤษดา ศิรามพุช ผู้อำนวยการศูนย์เวชศาสตร์อายุวัฒนะนานาชาติ ได้เปิดเผยว่า ยังไม่มีผลการวิจัยได้ ๆ พิสูจน์ว่า น้ำมะนาวผสมโซดานั้นสามารถรักษาโรคมะเร็งได้ เพียงแต่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระโดยเฉพาะจากเซลล์มะเร็งได้แต่ไม่เหมือนกับเคมีบำบัด พบเพียงคุณสมบัติในการล้างพิษและดีท็อกซ์เท่านั้น

          นอกจากนี้น้ำมะนาวโซดายังไม่เหมาะกับผู้ที่เป็นโรคกระเพาะ กรดไหลย้อน เพราะอาจทำให้ระคายเคืองทางเดินอาหาร และไม่ควรดื่มขณะท้องว่าง หรือทุกมื้อ ทุกวัน แต่ควรดื่มเป็นครั้งคราวเท่านั้น

มะนาวเป็นพืชที่มีประโยชน์มากมาย ทั้งรักษาโรค บำรุงความงาม นอกจากนี้ยังหาได้ง่ายตามท้องตลาด แต่ก็ควรใช้ในปริมาณที่พอเหมาะ และควรหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำมะนาวในผู้ที่เป็นโรคกระเพาะและกรดไหลย้อน เพราะมะนาวก็มีกรดที่เมื่อใช้ในปริมาณมากเกินไปอาจจะส่งผลเสียมากกว่าผลดี ดังนั้น เพื่อสุขภาพที่ดีก็ควรใช้อย่างพอดีนะคะ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก
โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ, เฟซบุ๊ก นพ.กฤษดา ศิรามพุช, whfoods.com, medicaldaily, lifehack.org

ข้อมูลจาก :kapook.com